Hyves slaagde erin om binnen zes jaar uit te groeien tot een sociaal netwerk
met meer dan 10 miljoen leden. Eind 2010 werd de site verkocht aan De
Telegraaf voor minimaal 43,7 miljoen euro. (De uiteindelijk verkoopprijs
hangt af van de bedrijfsresultaten de komende jaren)

Raymond Spanjar, met Koen Tam en Floris Rost van Tonningen oprichter van
Hyves, schreef er een boek* over. Het resultaat is even onderhoudend als
enthousiasmerend. Met tussen de regels bruikbare ervaringen voor andere
ondernemers.

Durf je business model om te gooien
Opmerkelijk vaak blijken succesvolle bedrijven gestart te zijn met een heel
ander idee. Lees een ander boek (Founders at Work) en je vind de cases van
Paypal, Excite en Flickr.
Zo ook Hyves. De drie oprichters begonnen in juni 2004 met Startphone.com,
een site voor smartphonegebruikers om mobiele sites te delen en goedkoop te
sms’en. Maar toen ze elders in de wereld sociale netwerken zagen boomen,
gooiden ze het roer drastisch om. Enkele maanden later ging Hyves live.

Vind niet steeds het wiel opnieuw uit: kijk en steel…
De eerste versie van Hyves leek sprekend op Orkut, het sociale netwerk van
Google (dat uiteindelijk alleen in Brazilië heel groot werd),.met elementen
van onder andere MSN Messenger en Friendster. Later laten de oprichters zich
ook inspireren door Schoolbank en andere, internationale voorbeelden.
Zeker voor internet geldt, dat vrijwel alles al eens is bedacht elders in de
wereld. Good artists copy, great artists steal, citeren de Hyves-mannen Pabo
Picasso. Het slim combineren van door anderen bedachte slimmigheden leidt
uiteindelijk tot een nieuw, überslim product

… en blijf continu vernieuwen
Continue productontwikkeling heeft Hyves lang geholpen om Facebook van zich
af te houden. Met een scherp oog voor de gebruiker, lanceerde Hyves de ene
na de andere vernieuwing. De strijd met Facebook lijkt nu verloren, nu
Facebook als platform wereldwijd ontwikkelaars aan zich bindt. Daardoor kun
je Facebook voor veel meer gebruiken, dan alleen als een platform om zaken
te delen. Maar het principe van Hyves staat recht overeind, in combinatie
met een ander beginsel: begin simpel, en voeg later zaken toe.

Een idee is mooi, maar wie je kent is minstens zo belangrijk
Ondernemen is per definitie risico's nemen. De toekomst is maar beperkt
voorspelbaar - zeker in de internetwereld. Of het nu slecht of, in het geval
van Hyves, heel goed gaat, in beide gevallen heb je hulp nodig. Kennis en
geld. Dan is het essentieel dat je een netwerk heb van mensen wie je
vertrouwt, met wie je snel kunt schakelen. Hyves is een paar keer langs de
afgrond gescheerd door de snelle groei. Elk keer waren het bevriende
financiers, onder wie twee ooms met diepe zakken en een vader, die
uiteindelijk de helpende hand boden.

Weet waar je (niet) goed in bent
Vanaf de start hebben de oprichters een duidelijke taakverdeling: Koen doet
de techniek, Floris het product en Raymond de externe contacten met
gebruikers en pers - hij weet heel handig free publicity te genereren. Maar
als Hyves groter wordt dan een handvol mensen, zien ze in dat professioneel
management nodig is. Precies zoals Larry Page en Serge Brin van Google ooit
Eric Schmidt inhuurden als CEO, zo schakelen de Hyves-oprichters Marco de
Vries in als zakelijk directeur. Een ervaren bestuurder die denkt in
processen en systemen, begrotingen en kerncijfers. Zo kan het trio doen waar
het goed in is - en Spanjar kan wat eerder een paar keer een sabbatical
opnemen.

Geluk dwing je af
De drie oprichters van Hyves hadden eerder bescheiden gecasht met IEX.
Vrijwel elk jaar na de oprichting van Hyves stonden ze voor de keuze: nu
verkopen of toch even wachten. Sanoma, PCM, MTV, Wegener, andere sociale
netwerken elders in de wereld: allemaal waren ze geïnteresseerd in het
bedrijf. Maar vrijwel altijd boden die bedrijven een initieel bedrag en een
eindbedrag, gebaseerd op de bedrijfsresultaten in de toekomst. Die toekomst,
dat weten de oprichters maar al te goed, is onzeker in de onstuimige
internetwereld. En het vraagt ook een meerjarige betrokkenheid waar ze niet
allemaal op zitten te wachten.
Uiteindelijk besloten ze begin 2008 tot een combi: ze verkopen een deel van
hun aandelen direct aan mede-aandeelhouder Van den Ende & Deitmers. Ze
ontvangen drie miljoen euro elk. Een ander deel houden ze vast, voor een
verkoop op termijn. The best of both worlds, concludeert Spanjar.

Zo zitten ze altijd goed, ongeacht de onstuimige ontwikkelingen op de markt
voor sociale netwerken. Zie Bebo. Hyves had ooit kunnen fuseren met het
netwerk, dat in 2008 door AOL wordt overgenomen. Dat had de Hyves-oprichters
in dat geval een kwart miljard dollar opgeleverd. Achteraf gezien. Maar een
keuze voor een andere partner als MySpace had ook desastreus kunnen aflopen.
Beide netwerken zijn inmiddels vrijwel niets meer waard.
Met de verkoop van het hele bedrijf aan De Telegraaf incasseren de oprichters
eind 2010 nog een keer. Het is de vraag of de earnout (de bonus bij het
behalen van toekomstige resultaten) er ooit komt, gezien de opmars van
Facebook maar Spanjar c.s. hebben hun ondernemerschap inmiddels verzilverd.

*Van 3 naar 10.000.000 vrienden, Raymond Spanjar. Uitgegeven door Lebowski
Publishers. Prijs 17,50 euro.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl